Rozwój uczuciowy
Zauroczenie
Młodzież osiąga dojrzałość fizyczną bardzo szybko. Daje jej to przewagę fizyczną nad innymi, stąd wzrost poczucia mocy i świadomości własnego rosnącego „wnętrza", odrębności „ja". Odczuwa pragnienie bycia dorosłym w każdej dziedzinie, potrzebę krytykowania, odrzucania wszystkiego dopóki sama nie pozna sedna sprawy, zbada, sprawdzi. Poszukiwanie nowych rozwiązań, odrzucanie starych form, które nie pasują do treści współczesnego świata i życia. Ludzkość zawdzięcza postęp na świecie krytycyzmowi młodych, jak twierdzą niektórzy uczeni. Gwałtowne przemiany społeczno-kulturalne wciągnęły w swą orbitę sprawy kształtowania się w okresie dorastania stosunku do osób płci odmiennej. Partnerzy dążą do wzajemnego poznania się, dostosowywania, wzajemnego rozumienia się, w różnorodnych formach obcowania ze sobą, z których wiele zawiera elementy erotyzmu. Erotyzm jest ujmowany jako powiązanie seksu (podłoża seksualnego) ze sferą psychicznych przeżyć człowieka. Jako wartość witalna wiąże się ze zdrowiem, sprawnością fizyczną, poczuciem młodości, a jako wartość kulturalna podlega wpływom języka, etyki i estetyki, jest także czynnikiem wzbogacającym skarby kultury ogólnoludzkiej. Stanowi motyw wielu znakomitych dzieł literackich, poezji, malarstwa, rzeźby. Moralna wartość erotyzmuł) polega na włączeniu go do systemu zagadnień etycznych, w których najwyższą wartością jest człowiek, jego potrzeby, dobro i szczęście. Podstawą związków erotycznych powinna być zatem odpowiedzialność za drugiego człowieka, rozwój jego osobowości, bogactwo uczuć, aktywność twórczą. Potrzeby seksualne w połączeniu z potrzebą kontaktu emocjonalnego stanowią o trwałym związku erotycznym. W wieku dorastania na ogół potrzeby seksualne niezbyt jasno są jeszcze uświadomione, choć młodociani odczuwają wielokrotnie napięcia, wewnętrzne niepokoje, nieśmiałość, nerwowość. Nie zawsze zdają sobie sprawę z przyczyn owych uczuć. Utrudniają one kontakty z osobami płci przeciwnej, a brak doświadczeń potęguje trudności. Dochodzą w tym okresie do głosu uczucia, kierowane do płci przeciwnej, o różnorodnej jakości i sile, jak: adoracja, flirt, przyjaźń i miłość. Adorację niektórzy psychologowie podobnie jak przyjaźń uważają za swoistą formę obcowania, będącego przygotowaniem do właściwych stosunków łączących obydwie płci. Adoracja i przyjaźń mogą się harmonijnie uzupełniać.Ta bujność i bogactwo uczuć, adoracja ukrywają się w „ogrodzie uczuć", do którego prowadzi wiek dorastania. Adoracja jest szczególnym uczuciem, rodzajem u-wielbienia, a nawet kultu, jakim otacza się wybraną osobę. W tym okresie przedmiotem adoracji są nie tylko aktorki czy aktorzy, ale nauczyciele, starsza koleżanka, czy kolega. Walory umysłowe, fizyczne — uroda, sylwetka, sposób ubierania się, mówienia, zachowania mogą wywołać zachwyt. Osoba obdarzona tymi cechami symbolizuje ideał, przedmiot adoracji. Niektórzy psychologowie rozróżniają uczucia tego typu w zależności od płci. Przeżycia u dziewcząt nazywają „zadurzeniem się" lub „ślepą miłością", u chłopców określa się je np. jako „kult bohatera". Adorowaniu towarzyszą formy ekspresji uczuciowej w postaci pisania listów, wierszy, ballad poświęcanych ukochanej osobie. Naśladuje się jej sposób bycia, ubierania. Jest się gotowym do poświęceń i wyrzeczeń na każde jej skinienie. Kult osobowości, bezgraniczne oddanie adorowanej osobie wystąpi kiedyś w przyszłości jako składnik właściwych uczuć — miłości skierowanej do innej płci. Bardziej realna, konkretna, choć nie pozbawiona wzniosłych uczuć jest przyjaźń, o której mowa w wypowiedzi nastolatki. W przeciwieństwie do adorowanego aktora, przyjaciel jest na co dzień, jest blisko, można z nim porozmawiać, zwierzyć mu się. Często dorośli dopatrują się w przyjaźni łączącej młodocianych odcieni seksualizmu. Nie jest to słuszne. Właśnie przyjaźń stanowi najbardziej pożądaną formę obcowania i zaspokajania potrzeb erotycznych młodocianych. Czasem bywa ona wstępem do uczuć piękniejszych, trwalszych i może przerodzić się w miłość.
“
Okres przekwitania
Kiedy w wieku 44—50 lat ustaje miesiączkowanie, mówimy, że kobieta przechodzi okres przekwitania Istota zmian, które się dokonują w ustroju kobiety w tym czasie, polega na ustaniu cyklicznego procesu dojrzewania jajeczek w jajnikach i wydalania ich przez jajowody do macicy. Zmiany jednak nie zachodzą tylko w samych jajnikach, dotyczą one także przysadki mózgowej, tarczycy i innych narządów. W wyniku przekwitania kobieta traci zdolność rodzenia dzieci.”