Człowiek
Potrzeby biologiczne
Potrzeby biologiczne, które wiążą się z zaspokajaniem głodu, pragnienia, zapewniają człowiekowi prawidłowe funkcjonowanie organizmu, dobry stan zdrowia, sprawność psychofizyczną. Ludzie, którzy z potrzeb biologicznych uczynili coś najważniejszego w życiu, przyrządzając potrawy na różne sposoby, by dogodzić własnemu podniebieniu, osiągają dużą przyjemność. Dla nich więcej znaczy kompozycja potraw na półmisku, ich smak, aniżeli dzieło sztuki. Dla kolekcjonera obrazów i innych dzieł sztuki ważniejsze będą kompozycje malowideł stworzonych przez mistrzów pędzla. Bogactwo sztuki kulinarnej — włącznie z jej reprezentacją w postaci kuchni polskiej, francuskiej, chińskiej — będzie ważniejsze zawsze dla tych pierwszych, aniżeli dla kolekcjonerów znaczków i starych kart pocztowych — widokówek. Ci ostatni swoje potrzeby biologiczne będą zaspokajali wtedy, gdy to będzie konieczne dla utrzymania sił fizycznych i zdrowia. Obydwie wymienione grupy osób mają inne potrzeby i inny styl ich zaspokajania. Ich zróżnicowanie dyktuje norodny styl bycia, inne zainteresowania (choć czasem te dwie potrzeby możemy spotykać u tej samej osoby!). Wielorakość potrzeb psychicznych, jakie są wymieniane przez psychologów, i sposób ich zaspokajania przyczynia się także do wielopłaszczyznowego funkcjonowania psychiki ludzkiej. Najważniejsze z nich to potrzeby: kontaktu uczuciowego i bezpieczeństwa, osiągnięć i sukcesów, przynależności i uznania, afirmacji (samopotwierdzenia) i poszukiwania sensu życia (samorealizacji). Są one udziałem nas wszystkich, ale ich udział i proporcje w życiu każdego z nas zmieniają się w zależności od warunków, wieku, okresu rozwojowego. Zastanawiał się, co też myślałby o sobie, gdyby dzięki jakiejś czarodziejskiej mocy mógł teraz ujrzeć siebie w wieku łat dwudziestu jeden, dwudziestu pięciu, trzydziestu..." Inna niż poprzednia, równie silna jest potrzeba uznania, która łączy się z przekonaniem o swej wartości, godności, o tym że to, co czynimy, jest słuszne i właściwe. Przekonanie o tym Todziców, osób bliskich jest dodatkowym bodźcem do wiary we własne siły, w swe możliwości, w słuszność swych zamierzeń i planów. Potrzeba afiliacji — przynależności, zaspokojenia w miłości do osób drugich, przyjaźni, bliskości wiąże się z posiadaniem rodziny, przyjaciół, z wyjściem poza siebie, swój egoistyczny krąg spraw, poza chwilowe zachcianki. Nie zaspokojona rodzi oschłość serca, ustawiczne poszukiwanie sensu życia (samorealizacji). Jakkolwiek dowartościowana przez wiedzę, pracę, osiągnięcia, nagrody, przynosi w rezultacie osamotnienie i gorycz, pustkę. Podobnie jak potrzeba kontaktu uczuciowego ujawniająca się w pragnieniu bycia z tą, a nie inną osobą. Potrzeby, a jest ich wiele, nie zawsze są uświadamiane, a szczególnie ich ważność. Pomaga tu niejednokrotnie życie, jego wymagania, specyfika okresu rozwojowego. Wiele trudności i załamań powstaje wskutek konfliktu potrzeb, gdy wybór pada na tę, której zaspokojenie jest niemożliwe. Umiejętność wyboru wiąże się z tym, co określa się stylem zaspokojenia. Ten z kolei powstaje pod wpływem wychowania, atmosfery rodzinnego domu, wzorów osobowych, otoczenia. Styl życia wiąże się z tym, co określa się jako zainteresowania, stanowiące ważny składnik w strukturze naszej osobowości. Interesować się czymś to znaczy: (inte-resse — łac.) by w czymś, co przyciąga uwagę, uczucia, mobilizuje pamięć i myślenie, skłania do mówienia o tym, zajmowania się tym, dyskutowania. Interesować się czymś, to znaczy nie pozwolić ogarnąć się nudzie, bezwładności, wykorzystać czas na coś, co sprawi radość d wprawi w dobry nastrój. Zainteresowania w omawianym okresie nie powstają z niczego. Przeważnie są kontynuowane z czasów szkolnych, a różnicowanie się ich występuje pod wpływem poznawania nowych dziedzin wiedzy, zetknięcia 6ię z literaturą dotąd nie znaną. Ponadto pomagają budzeniu się zainteresowań dla czynności i zajęć dotąd nie dostrzeganych i nie docenianych. Próba wykonania niektórych z tych zajęć może wzbudzić ciekawość, zainteresować swą specyfiką. Zmienność i nietrwałość zainteresowań uczniów jest rzeczą znaną rodzicom i nauczycielom. Na utrwalenie już istniejących i ich pogłębienie mają wpływ takie czynniki, jak: literatura, stałe wykonywanie czynności, związanych z obraną dziedziną wiedzy, sztuki, techniki. Głębsze poznanie własnych zainteresowań ma bardzo duże znaczenie przy wyborze właściwego zawodu, który wypełnia człowiekowi większą część życia. Niezależnie od spraw zawodowych, każdemu pozostaje pewna część dnia, czas wolny od pracy, który jest użytkowany według własnego modelu zainteresowań czy upodobań. Przykładem tego może być taka sytuacja: Chłopiec, który zapragnął zostać marynarzem, rozczytywał się w literaturze marynistycznej. Dowiedziawszy Się, że marynarzowi potrzebne jest nie tylko zdrowie, ale poczucie równowagi, narzucił sobie wiele ćwiczeń gimnastycznych, kształcących zmysł równowagi. Obok jeżdżenia na rowerze, łyżwach zaczął uprawiać wspinaczkę górską. Można byłoby o nim powiedzieć, że miał zainteresowania „od Tatr do Bałtyku". Zastał marynarzem, ale nadal był wierny wspinaczce górskiej. Najtrafniejszym rozwiązaniem wolnego czasu jest poświęcenie go zajęciom amatorskim, zwanym (z ang.) hobby. W okresie dorastania, młodzież interesuje się różnymi dziedzinami sztuki i nauki, często jest niezdecydowana co wybrać, czemu się poświęcić, jak wykorzystać posiadaną wiedzę lub zdobyć więcej wiadomości z obranej dziedziny. Nie lubi wydeptanych ścieżek, woli iść własną drogą, odkrywać tajemnice, które nie zawsze są jej dostępne. Ukierunkowanie zainteresowań, które stają się często zalążkiem przyszłego zawodu, czynnikiem decydującym o radości i bogactwie życia wewnętrznego, stanowią znaczący problem osobisty ale i społeczny. Przydatność do wybranego zawodu, zgodność z kierunkiem zainteresowań, zapotrzebowaniem w społeczeństwie, możliwością zatrudnienia muszą być przez młodocianych brane pod uwagę. W ogólnym wyścigu po dyplomy problem ten rzadko bywa dostrzegany. Mierna perspektywa późniejszego zatrudnienia komplikuje życie, skłania do zmian zawodu, wykonywanie tego „nie chcianego" staje się powodem rozgoryczenia i niechęci. Podsumowując nasze rozważania dotyczące kształtowania osobowości i takich jej cech, jak: charakter, zainteresowania, nawyki, trzeba podkreślić, iż w okresie dorastania kształtuje się także zasadniczy plan działania na podstawie przekonań, światopoglądu, wyboru właściwej drogi. Wyrozumiałość, cierpliwość, opanowanie powinny cechować rodziców i wychowawców, którzy są przecież jedynymi doradcami i powiernikami młodzieży. W metodach oddziaływania wychowawczego powinno znaleźć się wszystko co zdrowe, proste, prawdziwe, bez sztuczności i przesady. Takie proste cechy postępowania, jak: umiar, porządek i ład, poważne traktowanie obowiązków, punktualność i rzetelność, wymagają wiele samozaparcia, lecz niezwykle ułatwiają życie, wyrabiają si- łę woli i charakter, dążenie do ustawicznego doskonale- nia się. Jeśli decydujemy się na jakąś pracę, to trzeba ją wykonać możliwie jak najlepiej, nie żałując wysiłku. Młodzież powinna zrozumieć, że należy robić w życiu to, co się umie najlepiej, mówić o tym, co ma znaczenie dla innych, dla ich dobra. To właśnie znaczy żyć pełnią swej osobowości, co przynosi radość i zadowolenie. Chroni od pustki i samotności, które są fatalnymi doradcami nie tylko młodocianych.
“
Okres przekwitania
Kiedy w wieku 44—50 lat ustaje miesiączkowanie, mówimy, że kobieta przechodzi okres przekwitania Istota zmian, które się dokonują w ustroju kobiety w tym czasie, polega na ustaniu cyklicznego procesu dojrzewania jajeczek w jajnikach i wydalania ich przez jajowody do macicy. Zmiany jednak nie zachodzą tylko w samych jajnikach, dotyczą one także przysadki mózgowej, tarczycy i innych narządów. W wyniku przekwitania kobieta traci zdolność rodzenia dzieci.”