Człowiek
Osobowość i samopoznanie

W starożytnej Grecji, gdzie nauka i sztuki piękne stały na najwyższym poziomie, poznanie samego siebie miało wyjątkowe znaczenie i wymowę. Łączono je z umiejętnością myślenia, wnioskowania, obserwacji świata i autorefleksji, 'poznania samego siebie i samooceny, tworzenia siebie na tle innych ludzi i w działaniu. Jeśli posiadło się wiedzę o sobie, można było mieć krytyczny stosunek do tego, co się umie, czego można się jeszcze nauczyć od innych, ukształtować swój charakter, ukierunkować zainteresowania. Podobnie jak w strożytności problem samopoznania, kształtowanie swej osobowości i charakteru nie straciły na aktualności we współczesnym świecie. Poznanie siebie nabrało charakteru obowiązku każdego myślącego człowieka, stało się warunkiem wszelkiej rzetelnej wiedzy, jego poglądu na świat i życie. Poznanie siebie — samoocena, ukierunkowanie zainteresowań i swych dążeń, zrozumienie tego, co dzieje się w nas samych — okazuje się sprawą niezmiernie ważną dla młodego człowieka wchodzącego w życie. Związane ono jest z kształtowaniem osobowości, pracą nad sobą, z dystansem wobec własnych wad i braków, chęcią stawania się kimś lepszym, doskonalszym, pożyteczniejszym.Nierzadko zadajemy sobie pytanie, jacy jesteśmy naprawdę, dlaczego tak postępujemy, a nie inaczej, co i kto skłania nas do realizacji zamierzonych działań. Szukamy wyjaśnienia w horoskopach, diagnozach astrologicznych, biorytmach, chętnie poddajemy się badaniom, słuchamy wróżb, żeby czegoś się dowiedzieć o sobie. Patrzymy do lustra lub na swoją fotografię i widzimy tylko nasz własny wizerunek, a w nim 'kształt nosa, ust, owal twarzy, oczy. Słuchając głosu obco brzmiącego na taśmie magnetofonowej, rozpoznajemy go jednak jako tylko nasz. Gesty, chód,ręce, ciało utwierdzają nas w tym, że są to składniki tylko do mas należącej całości. Choć tak wiele jest podobnych do siebie ludzi — rówieśników, kolegów, znajomych, przyjaciół — dostrzegamy na ich tle naszą odrębność zarówno psychiczną, jak i fizyczną. Jeszcze bardziej utwierdzamy się w tym, odbywając wędrówkę „w głąb" siebie, by natrafić na własne przeżycia, na świadomość swego istnienia, wrażenia, jakich w danym momencie doznajemy. To wszystko jest tak bardzo osobiste, własne, lecz nie zawsze poznawalne. W tym tkwi głęboka chęć poznania własnej osobowości czyli systemu względnie trwałych cech indywidualnych, charakterystycznych tylko dla nas i dla naszego zachowania. Tak określają psychologowie osobowość, którą każdy z nas jest obdarzony. Ze względu na swą skomplikowaną strukturę, stała się przedmiotem wielu badań psychologicznych i wyjaśnień zarówno praktycznych, jak i teoretycznych. Powstało wiele teorii wyjaśniających mechanizmy wewnętrzne składające się na osobowość człowieka, sposób jej kszałtowania i funkcjonowania. Wśród nich występują tak zwane dynamiczne teorie osobowości, w których najważniejszymi pojęciami są motywacja i potrzeba, a najbardziej popularna jest teoria psychoanalityczna ), opracowana przez wiedeńskiego lekarza — Zygmunta Freuda, modyfikowana przez jego uczniów i zwolenników. Osobowość, według Freuda, jest strukturą warstwową, na którą składają się: id — ono, ego — ja, super-ego — nadjaźń (nad ja). Id odgrywa bardzo ważną rolę, jest warstwą nieświadomą i stanowi sferę wrodzonych popędów, będących motorem naszego życia psychicznego, a także czynnikiem kształtowania osobowości człowieka. Drugą warstwę stanowi ego, z którym człowiek się utożsamia, a najważniejszą jego funkcją jest likwidacja konfliktu, jaki powstaje między id, a superego. Jest ono tym, co nazywamy sumieniem. Składają się na nie normy społeczne, wzorce kulturowe, reguły, stosunki międzyludzkie i społeczne.Faktem jest jednak, że człowiek nie zawsze sobie uświadamia istotne motywy swego działania. Pamięć o nich milczy, ukrywają się one głęboko i człowiek nieczęsto do nich się przyznaje. Oto przykłady znamienne dla owego mechanizmu. Spotykamy w swoim otoczeniu ludzi, którzy ciągle są pełni pretor. ?;i do całego świata. Czują się wszystkim urażeni, dotknięci i zawsze występują jako osoby pokrzywdzone. Przekonanie, z jakim mówią o swych krzywdach i niesprawiedliwościach, zmusza otoczenie do ufania im, współczucia. Jakże często skargi są niesłuszne i za tymi narzekaniami kryje się ludzka słabość i egoizm, z których nie zdają sobie sprawy.
“
Okres przekwitania
Kiedy w wieku 44—50 lat ustaje miesiączkowanie, mówimy, że kobieta przechodzi okres przekwitania Istota zmian, które się dokonują w ustroju kobiety w tym czasie, polega na ustaniu cyklicznego procesu dojrzewania jajeczek w jajnikach i wydalania ich przez jajowody do macicy. Zmiany jednak nie zachodzą tylko w samych jajnikach, dotyczą one także przysadki mózgowej, tarczycy i innych narządów. W wyniku przekwitania kobieta traci zdolność rodzenia dzieci.”