Pamięć
Pamięć

Na ogół słyszy się narzekanie na słabą pamięć, na małą jej trwałość, a nauczenie się czegokolwiek sprawia duże trudności, zabiera dużo czasu. Pamięć jest dyspozycją psychiczną zależną nie tylko od właściwości swoistych jednostki. Może ona funkcjonować lepiej lub gorzej u tego samego człowieka, a uzależnione to jest w dużej mierze od warunków zewnętrznych, takich jak: materiał, czas uczenia się, sytuacje w jakich przebiega uczenie się. Najbardziej skutecznym sposobem ułatwiającym zapamiętywanie jest koncentracja uwagi, czyli nastawienie na odbiór bodźców z otoczenia, ale dotyczących ściśle danego przedmiotu czy zjawiska. Zapamiętywanie związane jest zatem z zainteresowaniem, z ukierunkowaniem, wyborem. Przy rozproszonej uwadze trudno jest zapamiętać materiał prosty, a bardziej skomplikowany w ogóle wymyka się pamięci. Wymienione rodzaje i cechy pamięci są potrzebne człowiekowi w różnych sytuacjach życiowych. Nasilenie jednej cechy może nie wiązać się z nasileniem innych. Mają one charakter indywidualny i mogą występować w różnym stopniu u tych samych osób.Znane są popularne nazwy pamięci z uwagi na rodzaj zmysłowego spostrzegania: wzrokowa, słuchowa, dotykowa itp. Najczęściej dzieli się ludzi według różnic występujących między cechami pamięci wzrokowej i słuchowej. Osoby, które zapamiętują to, co wiąże się z bodźcami wzrokowymi (czyli to co ogląda się oczami), nazwano „wzrokowcami". Tych, którzy uzyskują lepsze wyniki w zapamiętywaniu, gdy działają bodźce słuchowe (rozmowa, wykład, pogadanka, audycja radiowa), nazwano „słuchowcami". Istnieje jeszcze trzeci typ pamięci, w którym dominują bodźce ruchowe, a więc towarzyszące pisaniu, rysowaniu, kreśleniu schematów, tablic itp. Pamięć ruchowa związana z czynnościami, takimi jak: opanowanie tańca, jazdy na nartach, łyżwach, wzmacniana jest bodźcami wzrokowymi, dzięki którym zapamiętanie i odtworzenie ruchów jest łatwiejsze. Zatem „wzrokowcy" to ci, którzy lepiej zapamiętują tekst, gdy go widzą, „słuchowcy" — gdy go słyszą, „ru-chowcy" — gdy wykonują określone ruchy. Nie spotyka się w życiu „czystych" typów pamięci. Najczęściej występują typy mieszane, a więc: wzrokowo-sluchowe, wzroko-wo-ruchowe, muchowo-słuchowe itp. Efekty w zapamiętywaniu sa wypadkową wielu czynników opisanych wyżej, ale także współudziału zasad dotyczących organizacji zapamiętywania 1 uczenia się. Szczegółowe wskazówki pomocne w kształceniu pamięci w procesie uczenia się można znaleźć w publikacjach poświęconych temu zagadnieniu1). Tutaj podajemy kilka zasad, których stosowanie sprzyja szybkiemu i lepszemu zapamiętywaniu, a także utrwalaniu materiału objętego uczeniem się: Powtarzanie materiału w niedługim czasie po jego wyuczeniu, gdy jeszcze nie został zapomniany, gdyż w przeciwnym razie trzeba będzie uczyć się na nowo. Uczeń ulega często złudzeniu, że po jednorazowym przeczytaniu tekstu, nauczył się go, w szkole okazuje się, że niewiele zapamiętał. Powtórzenie i kontrola, w jakim stopniu opanowany został tekst po pewnym czasie, jest zatem konieczna. Umiejętność przypominania i odtwarzania wyuczonego tekstu w odpowiednim momencie związana jest z tzw. gotowością pamięci. Kształcenie tego typu cechy pozostaje w związku z systematycznym uczeniem się, z uporządkowaniem i ze zrozumieniem materiału, co znacznie ułatwia przypominanie. Materiał wyuczony łatwiej jest w odpowiednim momencie wypowiedzieć, jeśli będzie on logicznie ułożony, powiązany z poprzednio opanowanym i aktualnym. 3. Uczenie się z zamiłowaniem, z „lubieniem" przedmio- tu, czyli z głębszą motywacją do nauki, ułatwia zapamię- tywanie tekstów. Przydatność opanowanego tekstu — nie tylko w aktualnej chwili, ale w przyszłości — ułatwia także zapamiętanie, utrwalanie wiadomości. W okresie dorastania młodociani zaczynają posługiwać się najczęściej pamięcią logiczną. W tym okresie odgrywa rolę rozumienie materiału objętego zapamiętywaniem wskutek rozwijającego się myślenia abstrakcyjnego, a także przyswajanie nowej wiedzy powiązanej w logiczną całość, połączonej ze sobą różnorodnymi zagadnieniami, których nie można byłoby zapamiętać w sposób mechaniczny.
“
Okres przekwitania
Kiedy w wieku 44—50 lat ustaje miesiączkowanie, mówimy, że kobieta przechodzi okres przekwitania Istota zmian, które się dokonują w ustroju kobiety w tym czasie, polega na ustaniu cyklicznego procesu dojrzewania jajeczek w jajnikach i wydalania ich przez jajowody do macicy. Zmiany jednak nie zachodzą tylko w samych jajnikach, dotyczą one także przysadki mózgowej, tarczycy i innych narządów. W wyniku przekwitania kobieta traci zdolność rodzenia dzieci.”