Zdrowie

Wady rozwojowe narządów

Na zachowanie się dziecka i na kształtowanie jego stosunku do otoczenia mają duży wpływ ewentualne wady rozwojowe. Czynnik ten w praktyce rzadko jest brany pod uwagę przez pe­dagogów, ale znaczenie jego jest stale podkreślane przez leka-rzy-higienistów i seksuologów oraz psychologów. Jeśli chodzi o wady rozwojowe narządów moczowo-płciowych u dzieci szkol­nych, to są one zawsze przez dziecko i jego rodziców nieujawnio­ne — i zazwyczaj nie jest trudno ukryć je nawet przed okiem lekarza szkolnego, tym bardziej przed nauczycielem. Jeśli wada nie jest zaznaczona dość wyraźnie (tzw. wady uta­jone), o jej istnieniu nie wiedzą również ani rodzice, ani samo dziecko, zwłaszcza jeśli chodzi o kobiety. Dowiadują się one czę­sto o istniejącej wadzie narządu rodnego dopiero po ślubie (trud­ność odbycia stosunku płciowego, trudność zajścia w ciążę). U kobiet spotyka się najczęściej nieprawidłowości budowy macicy i pochwy, połączone z niedorozwojem (lub brakiem) jaj­nika albo tylko jajowodu. Dziewczęta te wchodzą w okres pokwi-tania znacznie później niż ich rówieśnice; miesiączkują skąpo lub wcale nie mają miesiączki, brak u nich owłosienia sromu, powiększania się piersi i zaokrąglania bioder. Świadomość upo­śledzenia wpływa na ich samopoczucie. Izolują się chętnie od otoczenia i wykazują skłonność do dziwactwa. U chłopców najczęstszy jest niedorozwój jąder, rzadko nato­miast zdarza się prawdziwy brak jednego lub obydwu jąder. W większości wypadków niestwierdzenia w worku mosznowym obecności jądra (lub obydwu jąder), chodzi o tzw. wnętro­stwo — wadę polegającą na niezstąpieniu w okresie płodowym jądra z jamy brzusznej przez kanał pachwinowy do moszny. Wnę­trostwo może sprawiać różne dolegliwości. Wadę tę łatwo jest rozpoznać nawet u noworodka. Leczy się ją stosunkowo łatwo operacyjnie. Chłopiec, który zdaje sobie sprawę z nieobecności w worku mosznowym jądra, ma również poczucie upośledzenia w odniesieniu do innych kolegów, wstydzi się swojej wady i stara się unikać kolegów, co przysparza z kolei sporo trudności życio­wych. Jeszcze gorzej przedstawia się sprawa w takich wadach, jak rozszczepienie cewki moczowej. Niezrośnięcie się (rozszczepienie) dolnej ściany cewki moczowej (czasem także dolnej części żołę­dzi, trzonu prącia, moSzny, a nawet krocza) nazywamy spo-dziectwem. Rozszczepienie grzbietowej części cewki moczo­wej nazywamy wierzchniactwem. Wada ta łączy się czę­sto z wadami budowy i częściowym (lub nawet całkowitym) wy nicowaniem pęcherza moczowego. Istnienie opisanych wad nasuwa nieraz poważne problemy wychowawcze. Dzieci te powinny się znaleźć pod opieką lekarza-urologa, czasem konieczna jest konsultacja i opieka poradni zdro­wia psychicznego. Leczenie opisanych wad jest tylko operacyjne. Poważny problem wychowawczy dla rodziców i szkoły przed­stawia wada rozwojowa polegająca na wykształceniu się u tego samego osobnika cech płciowych żeńskich i męskich. Jest to tzw. obojnactwo. Rzadkim zjawiskiem jest obojnactwo prawdziwe polegające na wykształceniu się u tego samego osobnika jąder (produkujących plemniki i hormony męskie) oraz jajników (pro­dukujących jaja i hormony żeńskie). Mamy tu do czynienia z rze­czywistym „zmieszaniem" obydwu płci w ciele tego samego osobnika. Znacznie częściej spotykamy się z tzw. obojnactwem rzekomym. Polega ono na tym, że gruczoły płciowe i ich funkcja wydzielnicza są prawdziwe, natomiast wygląd narządów płciowych zewnętrznych nie odpowiada danej płci i upodabnia się do płci przeciwnej. U kobiet np. istnieją wtedy jajniki wy­dzielające jajeczka i hormony żeńskie, natomiast łechtaczka prze­rasta i przypomina kształtem prącie męskie. Przyczyną obojnactwa rzekomego u chłopców może być wierzchniactwo lub spodziectwo, zwłaszcza jeżeli wadom tym towarzyszy wynicowanie pęcherza moczowego. Kształt zewnę­trznych narządów płciowych chłopca przypomina wówczas srom kobiecy. Nierzadkie są też wypadki, że nieuświadomieni rodzice uważają takiego chłopca za dziewczynkę i wychowują go jako dziewczynkę. Takie „dziewczynki" wysyłane są czasem do szkół żeńskich, gdzie pojawiający się w okresie pokwitania zarost i mu­tacja głosu budzi sensację i zaniepokojenie otoczenia. Ważną rolę w powstawaniu obojnactwa odgrywają zaburze­nia wewnątrzwydzielnicze przysadki mózgowej. Stąd w każdym przypadku stwierdzonego obojnactwa lub jego podejrzenia nie­zbędna jest pomoc lekarza specjalisty chorób wywołanych zabu­rzeniami wewnątrzwydzielniczymi — endokrynologa.

Cytat Dnia!

“
Okres przekwitania

Kiedy w wieku 44—50 lat ustaje miesiączkowanie, mówimy, że kobieta przechodzi okres przekwitania Istota zmian, które się dokonują w ustroju kobiety w tym czasie, polega na ustaniu cyklicznego procesu dojrzewania jaje­czek w jajnikach i wydalania ich przez jajowody do macicy. Zmiany jednak nie zachodzą tylko w samych jajnikach, dotyczą one także przysadki mózgowej, tarczycy i innych narządów. W wyniku przekwitania kobieta traci zdolność rodzenia dzieci.”