Problemy szkolne
Rozwój procesów poznawczych
Rozwój układu nerwowego posuwa się bardzo intensywnie naprzód, doskonalą się zmysły, wzrasta receptor-ośrodkowy do analizy bodźców ze świata zewnętrznego za pomocą tzw. analizatorów , dzięki czemu wzrasta czułość i wrażliwość zmysłów. Zmianom tym odpowiadają nowe formy umysłowe, które przejawiają się w procesach poznawczych — spostrzeżeniach, myśleniu, mowie, pamięci, wyobraźni, uwadze. Szybki rozwój umysłowy przyczynia się do coraz lepszej orientacji w świecie, którą umożliwiają proste czynności poznawcze — wrażenia i spostrzeżenia. Poznawanie ma charakter czynny. Świadczy o tym aktywność człowieka, który wykorzystuje wszelkie informacje dostarczane przez bodźce świata zewnętrznego w celu lepszego dostosowania swego działania do określonych warunków. Poznajemy otoczenie poprzez zmysły, w sposób bezpośredni. Takie poznanie inaczej nazywane jest zmysłowym (sensorycznym), w odróżnieniu do poznania pośredniego poprzez złożony proces na wyższym poziomie — nazywany myśleniem. Czynność myślenia, proces typowy jedynie dla człowieka, nie tylko polega na odbiorze informacji, ale stanowi podstawę do wytwarzania nowych, dzięki którym doskonalsza jest orientacja w otoczeniu. Niezależnie od tego, czy będzie ona polegała na zmysłowym lub uogólnionym (myślowym) poznaniu rzeczywistości, niezbędną czynnością jest możliwość zapamiętywania, czyli zdolność przechowywania uprzednich doświadczeń, która nosi nazwę pamięci. Swoistym dla człowieka procesem — obok myślenia, zapamiętywania — jest zdolność do rozumienia mowy i posługiwanie się językiem dźwiękowym. Analizator — system dróg i ośrodków nerwowych, w obrębie którego odbywa się analiza bodźców zmysłowych. Składa się z receptora (narząd odbiorczy określonego zmysłu) nerwów przewodzących impulsy nerwowe, ośrodków korowych przetwarzających bodźce. Wszelkie czynności poznawcze podlegają rozwojowi w toku życia jednostki ludzkiej. W okresie dorastania osiągają one najwyższy poziom, Wspomagane takimi procesami, jak: uczenie się, zdobywanie wiedzy, a także kontakty społeczne, które ułatwia między innymi mowa. Największej ilości informacji o świecie dostarczają nam dwa zmysły — wzrok i słuch. Bodźce, działające bezpośrednio na owe narządy zmysłowe, wywołują w nich określone zmiany. W ich wyniku powstają najprostsze procesy poznawcze — wrażenia, które składają się na czynność spostrzegania. O wrażeniu wzrokowym mówimy, gdy patrzymy na kolorowy przedmiot, o wrażeniu słuchowym — gdy dochodzi do nas dźwięk instrumentu, głosu ludzkiego itp. W okresie dorastania doskonali się umiejętność różnicowania wzrokowego i słuchowego. Umiejętność rozróżniania barw i ich odcieni jest wyższa w porównaniu z młodszymi dziećmi, np. sześcioletnimi. Wzrasta także ostrość słuchu werbalnego (rozróżnianie słów) i muzycznego (rozróżnianie dźwięków muzycznych). Wychowanie muzyczne jest okazją do rozwijania słuchu muzycznego, wrażliwości estetycznej, poznawania i odtwarzania utworów muzycznych. Zmniejszona wrażliwość w zakresie wymienionych zmysłów może być powodem utrudnionej orientacji w otoczeniu i przyswajaniu wiedzy szkolnej. Wady wzroku — krótkowzroczność, nadwzroczność mogą stać się przyczyną znacznego obniżenia postępów w nauce. W przypadku zauważenia wadliwego spostrzegania wzrokowego, konieczne jest zwrócenie się do lekarza w celu przeprowadzenia badań i skorygowania wady wzroku poprzez dobranie odpowiednich okularów. Wydaje się, że dorastający rozumieją konieczność noszenia okularów, ale nie zawsze stosują to w praktyce. Ciągle jeszcze panuje nieuzasadnione mniemanie, że okulary szpecą zarówno dziewczynę, jak i chłopca. A przecież każdą twarz oszpecą raczej przymrużone oczy lub zaczerwienione spojówki. Krótkowzroczne oczy nie staną się piękniejsze, gdy będziemy je zmuszać do mrużenia lub przy nadwzroczności do wychwytywania z trudem litery z tekstu. Okulary nie szpecą, ale dodają uroku, podkreślają indywidualność, charakterystyczne rysy, zmieniają nieraz korzystnie owal twarzy. Przemysł optyczny dysponuje oprawami w dużym wyborze i trudno uskarżać się na niemożność dobrania kształtu, koloru, dostosowania ich do typu urody. Dla osób, które wykazują zdecydowaną niechęć do noszenia okularów, wynaleziono płytki z masy plastycznej, tzw. szkła kontaktowe lub soczewki, które nakłada się na gałkę oczną. Nie wszyscy w jednakowym stopniu przyzwyczajają się do takiego „obcego ciała" w oku. W przypadku podjęcia decyzji o noszeniu szkieł kontaktowych konieczna jest wizyta u okulisty, który dobierze, sprawdzi i będzie systematycznie kontrolował przystosowywanie się oczu do tego typu „okularów", korygujących wadę wzroku. Oczy są nie tylko zwierciadłem duszy, ale bogactwem, którego nie da się na nic wymienić. W zakresie widzenia barw występują zaburzenia, z których najczęściej spotykany jest daltonizm, czyli ślepota na barwy czerwoną i zieloną. Obydwie te barwy daltoniści widzą jako szare, a więc nie są w stanie odróżnić czerwieni od zieleni. Wada taka eliminuje kandydata do zawodu kierowcy. Występuje u ok. 7% mężczyzn i u ok. 1% kobiet. Znacznie rzadziej występuje całkowita ślepota na barwy — achromatopsja, która polega na tym, że człowiek widzi świat w szarych barwach, mniej więcej tak, jak widzimy „bezbarwny" film czy telewizję. Rozróżnia przedmioty, kierując się ich jasnością. Wada słuchu jest nie mniejszą przeszkodą w przyswajaniu wiedzy, a całkowita głuchota wymaga skierowania ucznia do szkoły specjalnej. Istnieje pewna liczba uczniów niedosłyszących, którzy uczą się w szkołach normalnych. Uczniowie ci powinni pozostawać pod opieką lekar.ska (pogorszenie słuchiu), korzystać z pewnych przywilejów, takich jak: siedzenie w pierwszych ławkach, opieka nauczycieli, psychologa lub pedagoga szkolnego. Umożliwi to zapobieganie niepowodzeniom w nauce, a także rozwijaniu się tendencji do izolacji od grupy rówieśniczej, nieśmiałości, lęku, poczucia mniejszej wartości. Spostrzeżenia dorastających stają się dokładniejsze, bogatsze w szczegóły, świadomie ukierunkowane. Rozwija się także spostrzegawczość, ta cenna umiejętność zauważania i wyodrębniania momentów i szczegółów, faktów i związków między nimi. Jej rozwój i doskonaleni o są uwarunkowane rozwijaniem się i kształtowaniem procesów myślowych. Spostrzegawczość, umiejętność obserwowania przedmiotów i zjawisk jest niezbędna w nauce szkolnej.
“
Okres przekwitania
Kiedy w wieku 44—50 lat ustaje miesiączkowanie, mówimy, że kobieta przechodzi okres przekwitania Istota zmian, które się dokonują w ustroju kobiety w tym czasie, polega na ustaniu cyklicznego procesu dojrzewania jajeczek w jajnikach i wydalania ich przez jajowody do macicy. Zmiany jednak nie zachodzą tylko w samych jajnikach, dotyczą one także przysadki mózgowej, tarczycy i innych narządów. W wyniku przekwitania kobieta traci zdolność rodzenia dzieci.”