Reklama
  • WiadomoÅ›ci wstÄ™pne
  • Zasady rozwoju psychicznego
  • Zasady rozwoju zadatków psychicznych
  • Rozwoju zadatków Å›rodowiskowych
  • Rozwoju zadatków wychowawczych.
  • Okres wczesnoszkolny
  • Okresy rozwojowe
  • Rozwój fizyczny
  • Akceleracja rozwoju
  • UkÅ‚ad oddechowy, krążenia i pokarmowy
  • UkÅ‚ad hormonalny
  • Dojrzewanie pÅ‚ciowe
  • Wychowanie zdrowotne
  • Oddychanie oraz pielÄ™gnacja zÄ™bów
  • Przepisy higieniczne dotyczÄ…ce czystoÅ›ci ciaÅ‚a
  • PrawidÅ‚owe odżywianie
  • Rozwój uczuciowy
  • Åšwiat uczuć i emocji
  • Uczucia w okresie mÅ‚odszego wieku
  • Burzliwość, gwaÅ‚towność i niecierpliwość uczuć
  • Uczucia lÄ™ku, zmartwienia i strapienia
  • Uczucia radosne i przyjemne
  • Dom rodzinny
  • Wymagania rodziców
  • WÅ›ród ludzi i w szkole
  • WÅ›ród ludzi -klasa
  • Przyjaźń szkolna
  • Kim jest Dżentelmen
  • Zauroczenie
  • MiÅ‚ość
  • Fantazje u chÅ‚opców
  • Rozwój procesów poznawczych
  • Czynność spostrzegania
  • Pamięć
  • KsztaÅ‚cenie mowy i kultura jÄ™zyka
  • KsztaÅ‚cenie barwy wymowy
  • Wzbogacić sÅ‚ownictwo i sztukÄ™ mówienia
  • Kultura żywego sÅ‚owa
  • Gwara szkolna
  • Procesy myÅ›lenia
  • MyÅ›lenie operacyjne
  • Jak siÄ™ skutecznie uczyć?
  • Osobowość i samopoznanie
  • Funkcjonowanie osobowoÅ›ci
  • Obraz samego siebie
  • KsztaÅ‚towanie charakteru
  • PodziaÅ‚ typów ludzkich
  • Postawa altruistyczna
  • Odporność na sytuacje trudne
  • Potrzeby biologiczne
  • Problemy zawodowe i przystosowanie spoÅ‚eczne
  • Zebranie myÅ›li
  • Psychologiczny rozwój sexualny
  • Erotyka mlodzieży
  • Ciekawość
  • Flirt
  • Wstrzemięźliość
  • Argumenty moralno-etyczne
  • Zapobieganie erotyzmowi
  • Swoboda seksualna
  • MałżeÅ„stwo i rodzina
  • Choroby weneryczne
  • Åšrodki antykoncepcyjne
  • Zaburzenia emocjonalne
  • Homoseksualizm
  • Wady rozwojowe narzÄ…dów
  • Problemy koedukacji
  • Zadania oÅ›wiatowe
  • NiepÅ‚odność
  • Menstruacja
  • BliźniÄ™ta
  • Fizyczne i psychiczne różnice pÅ‚ci
  • Ciąża
  • Moralne i spoÅ‚eczne aspekty pÅ‚ci
  • Alkoholizm a małżeÅ„stwo
  • Ciąża i rozwój pÅ‚odu
  • DolegliwoÅ›ci okresu ciąży
  • Dzieci ze zwiÄ…zków niemałżeÅ„skich
  • Zapobieganie ciąży
  • Zjawiska przemian w wychowaniu
  • Pedagogika jako nauka
  • Pedagogika
  • Budowa pedagogiki
  • Pedagogia jako wychowanie
  • ŹródÅ‚o pedagogiki
  • Nauki historyczne w pedagogice
  • Nauki emipiryczne w pedagogice
  • ÅšwiatopoglÄ…d w pedagogice
  • Współczesny system wychowawczy
  • Ruchy spoÅ‚eczno polityczne
  • RozdziaÅ‚ systemów wychowawczych
  • Nowa orientacja wychowania
  • PojÄ™cie nowoczesnego systemu
  • Różnicowanie systemów wychowania
  • System chrzeÅ›cijaÅ„skiego wychowania
  • Ideologia chrzeÅ›cijaÅ„skiego wychowania
  • Doktryna wychowawcza koÅ›cioÅ‚a
  • System wychowania liberalnego
  • Zasady systemy liberalnego
  • Ideoligia wychowania liberalnego
  • Wychowanie socjalistyczne
  • ZaÅ‚ożenia systemu socjalistycznego
  • Moraliz socjalistyczny
  • Personalizm socjalistyczny
  • Idea humanizmu socjalistycznego
  • Dynamiz wychowania
  • Dynamiz wychowania -doskonalenie
  • Istota wychowania
  • Czynniki rozwoju czÅ‚owieka
  • PozostaÅ‚e czynniki rozwoju czÅ‚owieka
  • Wychowanie wpÅ‚yw na rozwój osobowÅ›ci
  • Wychowanie wpÅ‚yw na rozwój osobowÅ›ci pozostaÅ‚e aspekty
  • Rozwój formy życia
  • Rozwój formy życia-psychologiczny aspekt
  • Rozwój formy życia-kulturowy aspekt
  • Struktury rozwojowe czÅ‚owieka
  • Struktury rozwojowe czÅ‚owieka-psychologia
  • Struktury rozwojowe czÅ‚owieka-Å›wiatopoglÄ…d
  • WpÅ‚yw sytuacji spoÅ‚ecznych na czÅ‚owieka
  • WpÅ‚yw sytuacji spoÅ‚ecznych-dziaÅ‚ania nieÅ›wiadome
  • Sytuacje wychowawcze
  • Morale sytuacji spoÅ‚ecznych
  • Funkcje wychowawców
  • Funkcje wychowawców-educere
  • Podsumowanie funkcji wychowawczych
  • Dziewczyny
  • Pokrewne

    Struktury rozwojowe człowieka

    Teoria warstwicowa wychowania zajmuje siÄ™ nie tylko proce­sem iloÅ›ciowego rozwoju poszczególnych warstw, ale także zwra­ca uwagÄ™ na proces jakoÅ›ciowego dojrzewania każdego podÅ‚oża, które wiąże siÄ™ z celowoÅ›ciÄ… rozwojowÄ… danej warstwy. Obecnie przyjrzyjmy siÄ™ dojrzewaniu czÅ‚owieka od strony wytworów, w których siÄ™ ono wyraża. Jak już wiemy, proces jakoÅ›ciowy rozwoju polega na integracji, czyli caÅ‚kowaniu siÄ™ rozwiniÄ™tych iloÅ›ciowo części skÅ‚adowych podÅ‚oża (patrz rozdz. XII p. 1). Naj­silniejsze z nich zaczynajÄ… podporzÄ…dkowywać sobie sÅ‚absze skÅ‚adniki i w ten sposób ksztaÅ‚tuje siÄ™ nowy ukÅ‚ad, który nazy­wamy strukturÄ… rozwojowÄ…. Tak np. w warstwie psychologicz­nej u jednego wychowanka może brać górÄ™ inteligencja, u in­nego wola lub uczucie, które organizujÄ…c ukÅ‚ad mogÄ… nadawać mu kierunek intelektualizmu w pierwszym wypadku, wolunta­ryzmu w drugim lub sentymentalizmu w trzecim. Każda war­stwa dojrzewajÄ…c wytwarza wÅ‚asnÄ… strukturÄ™ rozwojowÄ…, do której kolejno należą: temperament, indywidualność, charakter, osobowość oraz struktura Å›wiatopoglÄ…dowa. Ponieważ każda struktura tworzy ukÅ‚ad rozwiniÄ™tych już skÅ‚adników podÅ‚oża, czyli organizuje funkcje danej warstwy, dlatego też struktury sÄ… dynamiczne i regulujÄ… dziaÅ‚anie, zachowanie siÄ™ i postÄ™po­wanie jednostki. Rozwój zaÅ› coraz wyższych struktur integruje, wÅ‚Ä…cza w caÅ‚ość dziaÅ‚anie struktur wczeÅ›niejszych, na skutek czego postÄ™powanie czÅ‚owieka w sposób naturalny doskonali siÄ™ i szlachetnieje, staje siÄ™ coraz bardziej ludzkie. Doskonalenie struktur rozwojowych polega na tym, że w każ­dej z nich coÅ› na trwaÅ‚e pozostaje ze struktur niższych (tak np. wÅ‚asnego temperamentu i indywidualnoÅ›ci nie możemy siÄ™ nigdy pozbyć), a coÅ› przybywa ze struktury wyższej. Przybywa tu z każdÄ… wyższÄ… strukturÄ… wiÄ™kszy udziaÅ‚ duchowoÅ›ci ludzkiej, doÅ‚Ä…czajÄ… siÄ™ stopniowo cechy osobowoÅ›ciowe, wÅ›ród których arystotelesowski logos, czynnik rozumowy i poznawczy prowadzi do mÄ…droÅ›ci, budujÄ…c na pojÄ™ciach konkretnych ogólniejsze, a na zmysÅ‚owych formach poznanie wyższe, oparte o operacje for­malne, odwracalne i logiczne. Na skutek tego ostatecznie poziom kultury i moralnoÅ›ci narodów zależy od „poziomu umysłów" czÅ‚onków spoÅ‚eczeÅ„stwa, czyli od poziomu wyksztaÅ‚cenia ogólne­go. Jednakże i w tej dziedzinie wkracza „losowość" rozwoju coraz szerszej i gÅ‚Ä™bszej wiedzy ludzkiej, w której obok strony matematycznej, przyrodniczej i technicznej równolegle powin­na siÄ™ rozwijać także strona humanistyczna, filozoficzna i teo­logiczna wiedzy. Dopiero ta harmonijna rozbudowa caÅ‚ej wiedzy ludzkiej warunkuje wzrost życia moralnego i spoÅ‚ecznego, okreś­lanego jako życie duchowe ludzkoÅ›ci. Od strony rozwoju wycho­wawczego czÅ‚owieka konieczny jest rozwój wszystkich struktur i cech osobowoÅ›ciowych peÅ‚nej duchowoÅ›ci ludzkiej. Nie wolno wiÄ™c zastÄ™pować logosu tj. rozumnoÅ›ci wyższÄ… duchowoÅ›ciÄ…, gdyż wówczas akcent przesuwa siÄ™ ze sfery intelektualnej na uczu­ciowÄ… i wolicjonalnÄ…, jak to robi emocjonalnowoluntarystyczna pedagogika „nowego wychowania". I odwrotnie nie należy zada­walać siÄ™ rozwijaniem wyÅ‚Ä…cznie logosu, jako „inteligentnej du­chowoÅ›ci", z wykluczeniem jej wyższych, Å›wiatopoglÄ…dowych i kulturowych elementów, jak to czyniÅ‚a „szkoÅ‚a stara" XIX wieku lub tendencje epigonistyczne. StÄ…d teoria warstwicowa kÅ‚adzie nacisk w progresji wychowawczej na peÅ‚ny rozwój struk­tur poczÄ…wszy od temperamentu i indywidualnoÅ›ci, a na cha­rakterze, osobowoÅ›ci i strukturze Å›wiatopoglÄ…dowej koÅ„czÄ…c. To znaczenie moralne struktur rozwojowych w postÄ™powaniu i ży­ciu czÅ‚owieka uzasadnia potrzebÄ™ ich bliższego poznania nauko­wego w pedagogice, do czego kolejno przejdziemy. NajwczeÅ›niej, bo już w gÅ‚Ä™bokiej starożytnoÅ›ci, poznanÄ… strukturÄ… rozwojowÄ… czÅ‚owieka byÅ‚ temperament. Sam termin, pochodzÄ…cy od Å‚aciÅ„skiego wyrazu temperare, znaczÄ…cego mie­szać coÅ› ze sobÄ…, wiÄ…zaÅ‚ siÄ™ z teoriÄ… starożytnych lekarzy, Greka Hipokratesa (V w. przed Chr.), ojca medycyny i Rzymianina Ga-lenusa (II w. po Chr.) o wilgotnoÅ›ciach (humores) w ciele ludzkim pomieszanych ze sobÄ…, ale z przewagÄ… bÄ…dź to gorÄ…cej krwi (Å‚ac. sanguis), zimnej żółci (gr. chole), czarnej żółci (gr. melajna cho-16) lub flegmy, Å›luzu (gr. phlegma). StÄ…d pochodzi klasyczny po­dziaÅ‚ temperamentów na sangwiników (żywe, zmienne reakcje, sÅ‚omiany ogieÅ„), choleryków (wybuchy silnych uczuć), melan-cholików (Å‚agodne usposobienie i powolność), flegmatyków (obo­jÄ™tność uczuciowa i nieruchawość). Psycholog W. Wundt w XIX wieku sprowadziÅ‚ podstawÄ™ podziaÅ‚u temperamentów do czterech kombinacji, na które skÅ‚adajÄ… siÄ™: a) sposób reagowania (reakcja szybka lub powolna) oraz b) siÅ‚a i czas trwania reakcji (dÅ‚ugo-lub krótkotrwaÅ‚a). 71 E. Kretschmer, Psychologia lekarska (tl. z niem.), Warszawa 1958, s. 205. WspółczeÅ›nie medycyna wiąże temperament z postawÄ… uczu­ciowÄ… i tempem psychicznym jednostki,71 wyrażajÄ…cym energiÄ™ życiowÄ… lub żywotność organizmu. Typy zaÅ› temperamentu uza­leżnia siÄ™ dziÅ› od konstytucji budowy ciaÅ‚a: astenika (budowa wÄ…ska), pyknika (budowa przysadzista), atletyka (budowa mu­skularna) lub dysplastyka (budowa nieharmonijna) (E. Kret­schmer); od przewagi tkanek w ujÄ™ciu W. H. Sheldona: endo-morfia (przerost narzÄ…dów wewnÄ™trznych i tkanki tÅ‚uszczowej), mesomorfia (przewaga tkanki mięśniowej) lub ektomorfia (roz­wój tkanki nabÅ‚onkowej i nerwowej); od ukÅ‚adu nerwowego i przewagi pobudzania lub hamowania jak gÅ‚osi I. Pawłów (choleryk — typ silny, pobudliwy, flegmatyki — typ silny, spo­kojny, sangwinik — typ silny, żywy, flegmatyk — typ sÅ‚aby, zahamowany); czy od przewagi gruczołów dokrewnych, hormo­nalnych Wszystkie nowe typologie temperamentu, podobnie jak teoria klasyczna, uzależniajÄ… go od organizmu i jego poszczególnych skÅ‚adników biologicznych. Dlatego na tej podstawie należy okreś­lać temperament jako pierwszÄ… strukturÄ™ w rozwoju warstwy biologicznej, która przejawia siÄ™ w reakcjach emocjonalnych i w motoryce popÄ™dowej aktywnoÅ›ci. Trafnie to podkreÅ›la typologia francuska Le Senne'a, wyróżniajÄ…c w temperamencie, nazywa­nym charakterem, trzy elementy: emocjonalność, aktywność oraz siÅ‚Ä™ reakcji. Biologiczność temperamentu powoduje to, że jest on strukturÄ… caÅ‚kowicie wrodzonÄ…, dziedziczonÄ… genicznie po rodzicach i wstÄ™pnych pokoleniach. Dlatego też temperament tworzy staÅ‚Ä… i trudno zmiennÄ… wÅ‚aÅ›ciwość jednostki, która rea­guje odruchowo bez udziaÅ‚u inteligencji wedÅ‚ug swego typu temperamentalnego na każdorazowe przeżycie przykroÅ›ci lub przyjemnoÅ›ci. Ten czysto naturalny sposób postÄ™powania, szcze­gólnie kiedy jednostka posiada zbyt żywy lub niewrażliwy tem­perament, stanowi wielkÄ… trudność wychowawczÄ…, którÄ… trzeba przezwyciężyć przez nadbudowanie nad nim wyższej struktury indywidualnoÅ›ci. Sprawdzona zaprawa do naprawy betonu. Naprawia ka¿dy rodzaj betonu.

    Cytat Dnia!


    Okres przekwitania

    Kiedy w wieku 44—50 lat ustaje miesiÄ…czkowanie, mówimy, że kobieta przechodzi okres przekwitania Istota zmian, które siÄ™ dokonujÄ… w ustroju kobiety w tym czasie, polega na ustaniu cyklicznego procesu dojrzewania jaje­czek w jajnikach i wydalania ich przez jajowody do macicy. Zmiany jednak nie zachodzÄ… tylko w samych jajnikach, dotyczÄ… one także przysadki mózgowej, tarczycy i innych narzÄ…dów. W wyniku przekwitania kobieta traci zdolność rodzenia dzieci.”