Reklama
  • WiadomoÅ›ci wstÄ™pne
  • Zasady rozwoju psychicznego
  • Zasady rozwoju zadatków psychicznych
  • Rozwoju zadatków Å›rodowiskowych
  • Rozwoju zadatków wychowawczych.
  • Okres wczesnoszkolny
  • Okresy rozwojowe
  • Rozwój fizyczny
  • Akceleracja rozwoju
  • UkÅ‚ad oddechowy, krążenia i pokarmowy
  • UkÅ‚ad hormonalny
  • Dojrzewanie pÅ‚ciowe
  • Wychowanie zdrowotne
  • Oddychanie oraz pielÄ™gnacja zÄ™bów
  • Przepisy higieniczne dotyczÄ…ce czystoÅ›ci ciaÅ‚a
  • PrawidÅ‚owe odżywianie
  • Rozwój uczuciowy
  • Åšwiat uczuć i emocji
  • Uczucia w okresie mÅ‚odszego wieku
  • Burzliwość, gwaÅ‚towność i niecierpliwość uczuć
  • Uczucia lÄ™ku, zmartwienia i strapienia
  • Uczucia radosne i przyjemne
  • Dom rodzinny
  • Wymagania rodziców
  • WÅ›ród ludzi i w szkole
  • WÅ›ród ludzi -klasa
  • Przyjaźń szkolna
  • Kim jest Dżentelmen
  • Zauroczenie
  • MiÅ‚ość
  • Fantazje u chÅ‚opców
  • Rozwój procesów poznawczych
  • Czynność spostrzegania
  • Pamięć
  • KsztaÅ‚cenie mowy i kultura jÄ™zyka
  • KsztaÅ‚cenie barwy wymowy
  • Wzbogacić sÅ‚ownictwo i sztukÄ™ mówienia
  • Kultura żywego sÅ‚owa
  • Gwara szkolna
  • Procesy myÅ›lenia
  • MyÅ›lenie operacyjne
  • Jak siÄ™ skutecznie uczyć?
  • Osobowość i samopoznanie
  • Funkcjonowanie osobowoÅ›ci
  • Obraz samego siebie
  • KsztaÅ‚towanie charakteru
  • PodziaÅ‚ typów ludzkich
  • Postawa altruistyczna
  • Odporność na sytuacje trudne
  • Potrzeby biologiczne
  • Problemy zawodowe i przystosowanie spoÅ‚eczne
  • Zebranie myÅ›li
  • Psychologiczny rozwój sexualny
  • Erotyka mlodzieży
  • Ciekawość
  • Flirt
  • Wstrzemięźliość
  • Argumenty moralno-etyczne
  • Zapobieganie erotyzmowi
  • Swoboda seksualna
  • MałżeÅ„stwo i rodzina
  • Choroby weneryczne
  • Åšrodki antykoncepcyjne
  • Zaburzenia emocjonalne
  • Homoseksualizm
  • Wady rozwojowe narzÄ…dów
  • Problemy koedukacji
  • Zadania oÅ›wiatowe
  • NiepÅ‚odność
  • Menstruacja
  • BliźniÄ™ta
  • Fizyczne i psychiczne różnice pÅ‚ci
  • Ciąża
  • Moralne i spoÅ‚eczne aspekty pÅ‚ci
  • Alkoholizm a małżeÅ„stwo
  • Ciąża i rozwój pÅ‚odu
  • DolegliwoÅ›ci okresu ciąży
  • Dzieci ze zwiÄ…zków niemałżeÅ„skich
  • Zapobieganie ciąży
  • Zjawiska przemian w wychowaniu
  • Pedagogika jako nauka
  • Pedagogika
  • Budowa pedagogiki
  • Pedagogia jako wychowanie
  • ŹródÅ‚o pedagogiki
  • Nauki historyczne w pedagogice
  • Nauki emipiryczne w pedagogice
  • ÅšwiatopoglÄ…d w pedagogice
  • Współczesny system wychowawczy
  • Ruchy spoÅ‚eczno polityczne
  • RozdziaÅ‚ systemów wychowawczych
  • Nowa orientacja wychowania
  • PojÄ™cie nowoczesnego systemu
  • Różnicowanie systemów wychowania
  • System chrzeÅ›cijaÅ„skiego wychowania
  • Ideologia chrzeÅ›cijaÅ„skiego wychowania
  • Doktryna wychowawcza koÅ›cioÅ‚a
  • System wychowania liberalnego
  • Zasady systemy liberalnego
  • Ideoligia wychowania liberalnego
  • Wychowanie socjalistyczne
  • ZaÅ‚ożenia systemu socjalistycznego
  • Moraliz socjalistyczny
  • Personalizm socjalistyczny
  • Idea humanizmu socjalistycznego
  • Dynamiz wychowania
  • Dynamiz wychowania -doskonalenie
  • Istota wychowania
  • Czynniki rozwoju czÅ‚owieka
  • PozostaÅ‚e czynniki rozwoju czÅ‚owieka
  • Wychowanie wpÅ‚yw na rozwój osobowÅ›ci
  • Wychowanie wpÅ‚yw na rozwój osobowÅ›ci pozostaÅ‚e aspekty
  • Rozwój formy życia
  • Rozwój formy życia-psychologiczny aspekt
  • Rozwój formy życia-kulturowy aspekt
  • Struktury rozwojowe czÅ‚owieka
  • Struktury rozwojowe czÅ‚owieka-psychologia
  • Struktury rozwojowe czÅ‚owieka-Å›wiatopoglÄ…d
  • WpÅ‚yw sytuacji spoÅ‚ecznych na czÅ‚owieka
  • WpÅ‚yw sytuacji spoÅ‚ecznych-dziaÅ‚ania nieÅ›wiadome
  • Sytuacje wychowawcze
  • Morale sytuacji spoÅ‚ecznych
  • Funkcje wychowawców
  • Funkcje wychowawców-educere
  • Podsumowanie funkcji wychowawczych
  • treningi poranne bjj warszawa
  • Jak zachêciæ dzieci do aktywnego spêdzania wolnego czasu?
  • Dziewczyny
  • Pokrewne

    Struktury rozwojowe człowieka-osobowość

    Wyraz „osobowość", wprowadzony przez personalizm kry­tyczny na oznaczenie maksymalnego rozwoju osoby jako jedno­ści celowo działającej , obecnie posiada szereg zróżnicowanych znaczeń na terenie filo­zofii, psychologii, etyki czy pedagogiki. Występują tu ujęcia me­tafizyczne, empiryczne, normatywne oraz rozwojowe. Metafizycznie osobowość znaczy jaźń, duszę lub ducha jako substancjalny podmiot cech psychicznych. Empirycznie w psy­chologii osobowość oznacza każdorazową, indywidualną całość cech psychicznych i fizycznych niemowlęcia, dziecka czy doro­słego człowieka. Pojęcie psychologiczne osobowości ma więc cha­rakter opisowy i ogólny, czym zbliża się do właściwego pojęcia indywidualności. Tak np. amerykański psycholog G. Allport po­czątkowo określa osobowość jako „dynamiczną organizację w jednostce tych psychologicznych układów, które określają jej jedyne przystosowanie się do jej środowiska". Później zaś jeszcze bardziej rozszerza poza przystosowanie społeczne do śro­dowiska, podkreślając, że osobowość to zespół rozwijających się takich dynamizmów, które przejawiają się w zachowaniu i my­śleniu jednostki, w czym charakter stanowi moralną stronę oso­bowości, odpowiedzialną za postępowanie osobnika. Normatywne zaś widzenie tego pojęcia w etyce ujmuje oso­bowość jako ogół cech, które jednostka powinna posiadać, dążąc do ideału swej osoby zgodnie z postulatami moralności i prawdzi­wego poglądu na świat. W ten sposób osobowość normatywnie ujęta dotyczy nie punktu wyjścia dla rozwoju, jak w psychologii, lecz punktu dojścia i oceny końcowego wyniku, wytworu. Podobne stanowisko do normatywnego w etyce występuje także w pedagogice, z tą różnicą, że pedagogika, będąc nauką mie­szaną, a więc nauką opisową o faktach i równocześnie nauką normatywną o tym, co powinno w rozwoju być osiągnięte (por. rozdz. III p. 3), traktuje osobowość rozwojowo jako strukturę wyższego rzędu i wytwór późniejszego etapu życia, aniżeli dzie­ciństwo szkolne i wiek dorastania. Stawanie się więc pedagogi­cznej osobowości w procesie rozwijania się człowieka nie wynika bezpośrednio z rozrastania się cech psychicznych, ich dyferencja-cji i potęgowania się ilościowego siły działania, lecz powstaje z dążności do scalania się wewnętrznego, integracji, której towa­rzyszą takie zjawiska wychowawcze, jak rozwój samoświadomo­ści wychowanka, dążenie do samowychowania, wartościowanie samego siebie, czyli waloryzacja osoby, poczucie godności osobi­stej i honoru, utożsamianie się z idealną strukturą wartości, wre­szcie normalny lub wypaczony plan życiowy W ten sposób w czasie rozwoju warstwy kulturologicznej przez uwrażliwienie na wartości kulturowe tworzy się w wychowanku struktura osobowości jako żywa, zorganizowana całość i „ognisko wartościowania, rzutowania celów i działania", nadające życiu kierunek, uzasadniony etyką i światopoglądem. Stąd też trafnie chwyta rysy osobowości w ujęciu pedagogicznym następujące określenie: „Osobowość jest dziełem samokształcenia się w osiąg­nięciu pewnej spoistej, harmonijnej struktury duchowej z za­chowaniem jej odmienności osobniczej, jej indywidualności. Oso­bowość w rozwoju swoim kształtuje się według pewnych wytycz­nych, zarysowanych na poznaniu i wartościowaniu zjawisk życia oraz na poznaniu i ocenie swoich możliwości. Toteż człowiek taki musi mieć pewien stosunek do samego siebie, do losu swego, do swego życia wewnętrznego, musi rzutować sobie pewną linię roz­wojową i wybrać wobec tego jej kierunek". Ażeby więc odróż­nić pedagogiczne ujęcie osobowości od wszelkich innych, nazy­wamy ją osobowością twórczą, ponieważ jest to struktura bar­dziej duchowa aniżeli charakter i rozwijająca się dzięki twórcze­mu przeżywaniu wartości kulturowych. Odznacza się ona samo­dzielnym dążeniem do oryginalnej twórczości w interesującej jed­nostkę dziedzinie kultury zgodnie z jej uzdolnieniami i utalen­towaniem. W wyniku tego wychowanek odkrywa swe powoła­nie życiowe, samodzielnie wybiera zawód, autonomicznie planuje swe życie jako proces dorabiania się własnego typu osobowości. Początkowo uzdolniona intelektualnie młodzież, np. akademicka, rozprasza się w wielu kierunkach zainteresowań, ale szybko musi przejść przez życiowy Rubikon, by ze stadium osobowości psy­chologicznie rozproszonej dojść do osobowości zogniskowanej na swym obranym i wartościowym celu życia. Osobowość jednakże nie utożsamia się z obranym i opanowa­nym zawodem czy specjalizacją. Pod tym względem występują dwa przeciwstawne typy: osobowości endoponicznej (gr. endon — wewnątrz, ponoś — praca, trud), która zamyka swe szczęście i rozwój w ramach umiłowanej pracy zawodowej z powołania i osobowości egzoponicznej (gr. ekso — na zewnątrz), która obok pracy zawodowej rozwija się szczególnie w jakiejś dziedzinie kul­tury, jak np. św. Paweł apostoł narodów — z zawodu tkacz na­miotów, czy Baruch Spinoza, oryginalny filozof — szlifierz dia­mentów. Współczesność ceni osobowość endoponiczne, rozmiłowa­ne w swojej specjalności, chociaż w kulturze dotychczas dały najwięcej twórczego wkładu osobowości wielostronne, egzoponi- czne, jak Leonardo da Vinci, Michał Anioł Buonarotti, czy u nas Mikołaj Kopernik i inni. Osobowości egzoponiczne zwykle pozo­stają pod wpływem pasjonujących daną jednostkę zagadnień nauki, sztuki, ekonomii, życia społecznego, polityki czy religii, stąd ma tu odpowiednie zastosowanie znana nam typologia oso­bowości E. Sprangera, dzieląca je na 6 typów czystych, jak teo­retyczny, estetyczny, ekonomiczny, społeczny, polityczny i re­ligijny (por. rozdz. IX p. 3). Ale mogą powstawać mieszane typy osobowości technicznej, prawniczej czy pedagogicznej, chociaż współczesna cywilizacja techniczna urabia pełne typy osobowości o mentalności i postawach technicznych. Jednakże na osobowość ludzką mogą mieć wpływ nie tylko od­rębne dziedziny wartości kulturowych, lecz także całokształt hie­rarchii wartości w określonym typie historycznym kultury, np. wschodniej, europejskiej czy chrześcijańskiej. W związku z tym trzeba osobno mówić o osobowości chrześcijańskiej czy innych systemów kultury, np. proletariackiej. Wreszcie powstają w środo­wiskach społecznych rozwojowe typy osobowości człowieka dobrze wychowanego, czyli mądrego i dobrego zarazem, który wychodzi z kręgów wychowawczych rodziny, szkoły, seminarium duchow­nego, klasztoru czy uniwersytetu, albo człowieka zabawy towarzy­skiej, wywodzącego się z kręgów zabawowych rówieśników, albo też typ człowieka walki czy pracy, formowany od młodości w krę­gach pracy zawodowej lub w kręgach zrewolucjonizowanych i mi­litarnych, o czym była już mowa przy określaniu formy rozwojo­wej twórczości (por. rozdz. XIII p. 2). Zawsze jednakże osobowość twórcza i jej zróżnicowane typy kształtują się w okresie przeży­wanej autonomii moralnej, w której wychowanek samodzielnie nakłada na siebie obowiązki i bierze odpowiedzialność za swe po­stępowanie i życie.

    Cytat Dnia!


    Okres przekwitania

    Kiedy w wieku 44—50 lat ustaje miesiÄ…czkowanie, mówimy, że kobieta przechodzi okres przekwitania Istota zmian, które siÄ™ dokonujÄ… w ustroju kobiety w tym czasie, polega na ustaniu cyklicznego procesu dojrzewania jaje­czek w jajnikach i wydalania ich przez jajowody do macicy. Zmiany jednak nie zachodzÄ… tylko w samych jajnikach, dotyczÄ… one także przysadki mózgowej, tarczycy i innych narzÄ…dów. W wyniku przekwitania kobieta traci zdolność rodzenia dzieci.”