Problemy szkolne
Zapobieganie erotyzmowi
Z lekarskiego punktu widzenia problem chorób wenerycznych powinien być omawiany wcześnie, jeszcze przed rozpoczęciem okresu dojrzewania. Przy omawianiu tego problemu trzeba jednak zachować dużo umiaru, żeby dzieci nie przestraszyć. Nie należy silić się na wytwarzanie nastroju grozy. Opis chorób powinien być krótki. Nauczyciel powinien położyć główny nacisk na sprawy zapobiegania zakażeniu, przy czym jako zasadnicze wskazanie pozostaje bezwzględne unikanie kontaktów płciowych w wieku niedojrzałym. Problem chorób wenerycznych u młodzieży, jako następstwa lekkomyślnego nawiązywania stosunków płciowych, łączy się blisko ze sprawą alkoholu. Statystyki dowodzą, że olbrzymi odsetek zanotowanych przez poradnie przeciwweneryczne zakażeń powstaje w stanie nietrzeźwym. Chłopiec, który normalnie nie poważyłby się na korzystanie z usług prostytutki lub przygodnie poznanej kobiety, czyni to bez wahania pod wpływem alkoholu. Również u dziewcząt rozluźnienie hamulców moralnych następuje w stanie upojenia alkoholowego. W ostatnich latach statystyki zachorowań na kiłę i rzeżączkę są znów niepokojące. Powinno to zaostrzyć czujność rodziców i wychowawców dorastającej młodzieży, ponieważ jej niedoświadczenie i lekkomyślność powodują, że właśnie w tej grupie wieku zaobserwowano największy wzrost wskaźnika zapadalności na choroby weneryczne.Jednym z celów wychowania seksualnego jest wpojenie przekonania, że nie ma nic zdrożnego w miłości mężczyzny i kobiety oraz że nie jest niczym niemoralnym pragnienie całkowitego posiadania kochanej osoby. Z drugiej strony wychowanie to stawia sobie za cel nadanie właściwych proporcji problematyce seksualnej w myśleniu i działaniu każdego człowieka, a w szczególności młodzieży. Uleganie pociągowi płciowemu nie jest jedyną formą okazywania miłości, a w pewnych nawet warunkach nie ma nic wspólnego z miłością. Jest naturalne, że w wieku dorastania miłość nie wyraża się w obcowaniu płciowym i wobec młodzieży dorastającej wychowanie stawia w sposób bezkompromisowy postulat wstrzemięźliwości • płciowej. Na tym jednak sprawa się nie wyczerpuje. Współczesne wychowanie stawia sobie za cel rozwijanie wszystkich pozytywnych i twórczych elementów osobowości, dlatego powinno ono i może wykorzystać do tego celu również i popęd płciowy. Na płaszczyźnie zrównania problemu płci z innymi ważnymi problemami życia powstaje właściwe podłoże do poszukiwań skutecznej przeciwwagi dla wybujałego popędu płciowego w tym okresie życia, gdy powściąganie jego żywiołowości jest konieczne ze względu na interes jednostki i społeczeństwa. Problem ten istnieje od dawna i długa jest lista recept i różnorakich zaleceń wysuwanych w tej mierze przez różne religie, wyznania, szkoły filozoficzne, psychologiczne i pedagogiczne. Jedną z takich teorii jest wysunięta na początku tego wieku przez Z. Freuda i jego szkołę tzw. teoria sublimacji. Wywołała ona swego czasu sporo poruszenia w psychologii wychowawczej i w pedagogice. S u b 1 i m a c j a polega na świadomym kierowaniu energii związanej z popędem płciowym na tory pracy twórczej, zmierzającej do wyższych celów i zdolnej pochłonąć całkowicie ^myśli i czas jednostki. Przytacza się tu przykłady życia wielkich | przywódców ludzkości, myślicieli i działaczy. \Nie wdając się w jakiekolwiek polemiki na ten temat, jedno jest pewne: młodzi ludzie, których przysposobiono do twórczego angażowania się w różnych dziedzinach życia — i do odnoszenia w tych dziedzinach sukcesów i zadowolenia — rzadko popadają w obsesje seksualne, podobnie zresztą jak i rzadko poddają się jakiejkolwiek innej zubożającej ich osobowość monoidei.Młodzież usportowiona, zajęta aktywną pracą społeczną, oddająca się pasjom i hobby, opanowująca tajemnice budowy samochodu, lotów kosmicznych, budująca modele, wystawiająca sztuki w teatrzykach i «piwnicach», redagująca czasopisma młodzieżowe, malująca i tańcząca, młodzież aktywnie działająca w środowisku, w organizacji młodzieżowej będzie sublimowała znaczną część energii płciowej, wyżywała ją w pasjonujących zajęciach i działalności, nawet wtedy (a może przede wszystkim wtedy), gdy nie będzie w ogóle znała terminu sublimacja. I o to właśnie chodzi, aby stworzyć warunki do sublimacji, mnożyć okazje do rozładowania energii płciowej bez prawienia kazań o sublimacji i konieczności walki z pokusami, bo te kazania zostaną odrzucone przez dzisiejszą młodzież jako Wychowanie fizyczne stosowane w sposób przemyślany i celowy u dzieci od 12 — 13 roku życia spełnia ważną rolę zapobiegawczą w odniesieniu do trudności związanych z okresem pokwitania. Dodatni wpływ czynnika ruchu, będącego nie tylko źródłem tężyzny fizycznej, ale i zamiłowania do wszelkiego wysiłku wymagającego przezwyciężenia własnej słabości i nieudolności, jest odczuwany zresztą w ciągu całego życia człowieka. W okresie szczególnego nasilenia trudności związanych z dojrzewaniem płciowym można stosować różne formy wychowania fizycznego jako jeden ze środków zaradczych. Należy jednak pamiętać, że w okresie tym obserwuje się niekiedy, oprócz skłonności do żywiołowego wyładowywania się w ruchu, również zjawisko o charakterze przeciwnym: wyraźne zmniejszenie ruchliwości („słoniowatość" ruchów), mające przeważnie swoje źródło w przejściowych zaburzeniach koordynacji nerwowo-mięśniowej. Stany te rzutują również na psychikę młodzieży. Wyraża się to albo nadmierną pobudliwością (skłonność do gniewu, kłótni, ożywionej polemiki), albo apatią (mrukliwość, obojętność, pogarda dla otoczenia). U podłoża opisanych stanów można wykryć charakterystyczne dla tego okresu życia przejściowe zaburzenia regulacji hormonalnej i nerwowej (głównie w zakresie układu wegetatywnego). Stanom tym można w dużej mierze zapobiegać przez uregulowanie trybu życia, racjonalne żywienie, odpowiednie dozowanie pracy i snu, a przede wszystkim przez stosowanie ruchu na świeżym powietrzu, słońca i wody. U chłopców celowe jest stosowanie ćwiczeń i gier rozwijających wytrzymałość, wzmagających poczucie własnej siły, wymagających pewnej odwagi, siły woli, zręczności i opanowania. Umiarkowane zmęczenie fizyczne przynosi u nich zdrowy sen i kieruje ich uwagę na zewnątrz. L. Wołoszynowa przytacza opinie lekarzy, że u chłopców pracujących od wczesnych lat zawodowo w pozycji siedzącej, proces dojrzewania płciowego jest znacznie przyśpieszony i przebiega trudniej . Ćwiczenie fizyczne, ruch, taniec, turystyka przyczyniają się do podniesienia sprawności, wytrzymałości, zdyscyplinowania i uspołecznienia chłopców. Pomagają im również przejść bezpiecznie przez trudny okres dzielący dojrzałość biologiczną od dojrzałości społecznej. Dziewczęta w okresie dojrzewania należy chronić przed sportami wyczynowymi. W programie gimnastyki szwedzkiej ustalone są specjalne normy uwzględniające odpowiednio niższe wymagania sprawności fizycznej stawiane dziewczętom w tym okresie życia. Dziewczęta wykazują wtedy szczególne upodobanie do wykonywania ruchów podkreślających ich piękno i wdzięk.
“
Okres przekwitania
Kiedy w wieku 44—50 lat ustaje miesiączkowanie, mówimy, że kobieta przechodzi okres przekwitania Istota zmian, które się dokonują w ustroju kobiety w tym czasie, polega na ustaniu cyklicznego procesu dojrzewania jajeczek w jajnikach i wydalania ich przez jajowody do macicy. Zmiany jednak nie zachodzą tylko w samych jajnikach, dotyczą one także przysadki mózgowej, tarczycy i innych narządów. W wyniku przekwitania kobieta traci zdolność rodzenia dzieci.”