Rozwój psychologiczny
Okres wczesnoszkolny

Okres rozwojowy poprzedzajÄ…cy okres dojrzewania naÂzywany jest, okresem wczesnoszkolnym lub mÅ‚odszym wiekiem .szkolnym i obejmuje lata od 7 do 12 r. ż. Charakteryzuje siÄ™ on intensywnym rozÂwojem fizycznym i psychicznym. Organizm dzieciÄ™cy ksztaÅ‚tuje siÄ™ harmonijnie, wykazujÄ…c znacznÄ… odporność na choroby wieku dzieciÄ™cego. PodstawowÄ… dziaÅ‚alnoÅ›ciÄ… dziecka jest nauka. Wymagania stawiane przez szkołę zwiÄ…zane sÄ… z systematycznym uczeniem siÄ™ na lekcjach i utrwalaniem wiedzy na zajÄ™ciach pozaszkolnych i w domu, co okreÅ›lane jest popularnie jako „odrabianie lekÂcji". Dziecko w tym okresie, jakkolwiek poddane ksztaÅ‚Âceniu i uczeniu siÄ™, nie może być pozbawione zabawy i odpoczynku. Szczególna w tym rola rodziców, którzy z powodzeniem mogÄ… kierować rozwojem swego dziecka, by osiÄ…gnęło ono peÅ‚nÄ… równowagÄ™ w zakresie psychofiÂzycznego rozwoju. Przez kierowanie bÄ™dziemy także rozuÂmieli nastÄ™pujÄ…ce funkcje: ksztaÅ‚towanie takich przyzwyczajeÅ„, jak: systematyczÂna praca i nauka w okreÅ›lonych godzinach; uregulowanie czasu posiÅ‚ków, przestrzeganie pory wstawania i zasypiania; — utrzymywanie w porzÄ…dku swojego kÄ…cika lub po- koju, samodzielne Å›cielenie łóżka, utrzymywanie w poÂrzÄ…dku przyborów szkolnych, książek; — stworzenie spokojnej, radosnej, peÅ‚nej zaufania i zroÂzumienia atmosfery. Zapewnienie dziecku staÅ‚ego rozkÅ‚adu dnia i jego przeÂstrzeganie ma niezwykle ważne znaczenie dla czynnoÅ›ci umysÅ‚owych dziecka i prawidÅ‚owego rozwoju ukÅ‚adu nerÂwowego. PowtarzajÄ…ce siÄ™ czynnoÅ›ci przygotowujÄ… do syÂstematycznoÅ›ci i Å‚adu, tworzÄ…c korzystne nawyki, które sÄ… cennym kapitaÅ‚em na przyszÅ‚ość. PowstaÅ‚e w okresie szkolnym, pozwolÄ… uniknąć wielu trudnoÅ›ci w nastÄ™pnym okresie rozwojowym, jakim jest okres dorastania. Wiele dzieci w wieku szkolnym wyróżnia siÄ™ sumien- nym wykonywaniem swoich obowiÄ…zków i na ogół nie majÄ… one trudnoÅ›ci w nauce. SÄ… jednak dzieci, które w pierwszych latach szkolnych napotykajÄ… na trudnoÅ›ci w odrabianiu lekcji. Nie potrafiÄ… zorganizować sobie pracy, skupić siÄ™ nad czynnoÅ›ciami, które muszÄ… wykonać, naÂuczyć siÄ™ zadanych lekcji. Tym trudnoÅ›ciom może zapobiec współpraca rodziców z wychowawcÄ… dziecka, dziÄ™ki niej udaje siÄ™ niejednokrotnie przeÅ‚amać trudnoÅ›ci, a im wczeÅ›Âniej sÄ… one dostrzeżone, tym Å‚atwiej jest ich uniknąć. W tym okresie rozwojowym niezmiennie ważna jest rola rodziców w ksztaÅ‚towaniu takich wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci, jak: uczynÂność, wrażliwość na potrzeby innych, koleżeÅ„skość, .uczciÂwość, sumienność, które majÄ… tak istotne znaczenie dla spoÅ‚ecznoÅ›ci nie tylko rodzinnej, ale i szkolnej. W tym okresie caÅ‚a dziaÅ‚alność dziecka skupiona jest wokół zajęć szkolnych. Nie znaczy to jednak, że z żyÂcia dziecka powinna zniknąć zabawa, która w tym wieku ma zupeÅ‚nie inny charakter aniżeli w popraedmim okresie przedszkolnym. Dzieci szkolne chÄ™tnie podejmujÄ… zabawy zespoÅ‚owe, a wiÄ™c ruchowe, umysÅ‚owe z zasadami i praÂwidÅ‚ami gry. PrzybierajÄ… one charakter współzawodnictwa. Czasami w takich zabawach dochodzi do konfliktów i stÄ…d wskazane byÅ‚oby czuwanie, a niejednokrotnie i ingerencja rodziców. Potrzeba ruchu i zabawy, wyÅ‚adowania swej dynamiki, połączonej z pomysÅ‚owoÅ›ciÄ…, jest szczególnie duża w tym wieku. Nie kontrolowany i nie zorganizowany wolny czas może być powodem nieszczęśliwych wypadków, zdarzajÄ…Âcych siÄ™ dzieciom, których ciekawość i różnorodne zainÂteresowania mogÄ… doprowadzić do zabaw zagrażajÄ…cych życiu. Poza tym może być powodem szukania i znajdoÂwania kolegów starszych i bogatszych doÅ›wiadczeniem, zaÂniedbywanych wychowawczo przez Å›rodowisko rodzinne, którzy tworzÄ… „paczki" lub „bandy", wypeÅ‚niajÄ…c ów nie kontrolowany czas rozrywkami typu palenia papierosów, picia wina, planowania tzw. „skoków", pod którym to okreÅ›leniem kryjÄ… siÄ™ wÅ‚amania, drobne kradzieże i niszÂczenie mienia spoÅ‚ecznego. Wskutek tzw. niewÅ‚aÅ›ciwego towarzystwa Å‚atwo zejść dziecku na złą drogÄ™ zaniedbaÅ„ i trudnoÅ›ci w pracy szkolnej, naÅ›ladowania wzorów spoÂÅ‚ecznie nie akceptowanych. Obok obowiÄ…zków szkolnych dziecko powinno mieć poÂczucie przynależnoÅ›ci do rodziny, a w zwiÄ…zku z tym peÂwien zakres czynnoÅ›ci do wykonania w domu. BÄ™dÄ… do nich należaÅ‚y dbaÅ‚ość nie tylko o porzÄ…dek we wÅ‚asnym kÄ…ciku, ale w caÅ‚ym mieszkaniu, Å›cieranie kurzu, podleÂwanie kwiatów, pomoc mamie w gospodarstwie domowym. Te skromne, lecz systematycznie wykonywane czynnoÂÅ›ci stanowiÄ… wkÅ‚ad do rodzinnej wspólnoty i dowód przyÂnależnoÅ›ci do niej, co z drugiej strony daje zadowolenie z wykonywanej pracy. Wszelka dziaÅ‚alność dziecka w tym okresie zwiÄ…zana jest zarówno z zabawÄ…, naukÄ…, jak i pracÄ… o charakterze spoÂÅ‚ecznym, to znaczy dla innych — rodziców, rodzeÅ„stwa, kolegów, przyjaciół czy szkoÅ‚y. Od dziecka w tym okresie już można wymagać odpowiedzialnego stosunku do powieÂrzanych mu obowiÄ…zków, rozumienia koniecznoÅ›ci wykoÂnania pracy, rozróżniania tego, gdzie koÅ„czy siÄ™ zabawa, a zaczyna nauka. Rodzice, stawiajÄ…c te wymagania, przyczyniajÄ… siÄ™ do lepszego wykonywania obowiÄ…zków szkolnych, ksztaÅ‚towaÂnia nowych wÅ‚aÅ›ciwoÅ›ci i cech osobowoÅ›ci, która osiÄ…gÂnie peÅ‚niÄ™ swego rozwoju w nastÄ™pnym okresie rozwojoÂwym — okresie dorastania.
“
Okres przekwitania
Kiedy w wieku 44—50 lat ustaje miesiÄ…czkowanie, mówimy, że kobieta przechodzi okres przekwitania Istota zmian, które siÄ™ dokonujÄ… w ustroju kobiety w tym czasie, polega na ustaniu cyklicznego procesu dojrzewania jajeÂczek w jajnikach i wydalania ich przez jajowody do macicy. Zmiany jednak nie zachodzÄ… tylko w samych jajnikach, dotyczÄ… one także przysadki mózgowej, tarczycy i innych narzÄ…dów. W wyniku przekwitania kobieta traci zdolność rodzenia dzieci.”