Człowiek

Małżeństwo i rodzina

Omawiając zagadnienia seksualne w wyższych klasach należy zwrócić uwagę młodych ludzi na to, że niedługo założą oni swoje własne rodziny i będą rodzicami. W lekcji poświęconej temu tematowi aspekty społeczne i mo­ralne małżeństwa powinny być postawione na pierwszym miej­scu. Nie wolno jednak pominąć niezbędnych wiadomości dla zakładających rodzinę, jak informacji związanych z ciążą, po­rodem oraz systemem świadczeń socjalnych, które przysługują rodzinie z tego tytułu. Omówienie w zarysie organizacji opieki zdrowotnej nad matką i dzieckiem w naszym kraju będzie sta­nowiło cenne uzupełnienie informacji o charakterze praktycznym. Osobnym zagadnieniem jest właściwy wybór partnera i partnerki w małżeństwie. Trzeba również omówić ekonomiczne aspekty małżeństwa. W większości krajów małżeństwa zawierane są obecnie w sto­sunkowo młodym wieku. W Polsce również, w porównaniu z la­tami przedwojennymi, nastąpiło przesunięcie przeciętnego wieku nowożeńców w kierunku roczników młodszych. Zjawisko to szcze­gólnie wyraźnie zaznaczyło się w miastach. Złożyły się na to warunki społeczne i demograficzne kraju w okresie powojennym. Maxine Davis, autorka amerykańskiej książki o wychowaniu seksualnym, pisze: „Zbyt wczesne wstąpienie w związek małżeń­ski można porównać z prześliźnięciem się ucznia do wyższej klasy, w której wymagana jest biegła znajomość matematyki, nie znającego elementarnych zasad rachunku" Podkreśla ona wagę problemu zbyt wczesnych małżeństw w USA i próbuje zjawisko to wytłumaczyć następującymi, względami: 1. Ludzie żenią się młodo, ponieważ mają perspektywę wcześniejszego osiągnięcia niezależności materialnej od rodziców. Kilkadziesiąt lat temu młody człowiek musiał zdobyć zawód, otrzymać dobrą pracę, zarabiać i mieć zupełnie pewne perspek- tywy utrzymania żony i dzieci. Żenił się przeważnie w wieku 22 — 26 — 27 lat i wtedy zwykle dopiero otrzymywał od ro- dziców przypadającą na niego część majątku. Dziś istnieje mo- żliwość łatwego utrzymania się dzięki równoczesnej pracy męża oraz żony, która pracuje tak długo, jak trzeba i utrzymuje dom z mężemi wspólnie. Ponadto młodzi nie odczuwają żadnego skrę- powania w korzystaniu z pomocy rodziców, jeżeli sami nie mogą początkowo zarobić na utrzymanie. Większa stabilizacja warunków ekonomicznych stwarza zachętę do wcześniejszego wstąpienia w związek małżeński. Większa stabilizacja zatrudnienia dzięki ochronie ze strony związ­ków zawodowych stanowi tu istotny czynnik. Wiąże się z tym łatwość urządzenia mieszkania, zakupu mebli i urządzeń na raty itp. Niepewność sytuacji politycznej na świecie i stan perma­nentnego zagrożenia pokoju. W obliczu stale grożącej zagłady młodzi ludzie chcą szybko osiągnąć to, co najlepsze jest w życiu. 4. Erotyka u młodzieży budzi się obecnie wcześniej. Już zupełnie młodzi ludzie „chodzą ze sobą", a logicznym, końcowym wynikiem tego „chodzenia" jest małżeństwo. Po pewnym czasie trwania tego stanu chłopiec i dziewczyna dochodzą do wniosku, że właściwie nie ma powodu, żeby się nie pobrać. Wszak wszyst- ko już zostało omówione i zaplanowane — łącznie z urządzeniem sypialni i liczbą dzieci. Ich wyobrażenia o małżeństwie w tym okresie życia są zazwyczaj naiwne i rodzą się przeważnie na gruncie obserwacji tylko jednej pary małżeńskiej, tj. własnych rodziców. A wnioski tak ugruntowane zbyt często bywają za- wodne, i W dzisiejszych warunkach bardziej niż kiedykolwiek w histo­rii człowieka małżeństwo jest dobrowolnym związkiem niezale­żnych partnerów, zawartym na podstawie wolnego wyboru, z miłości a nie z jakiegokolwiek innego powodu. Idei późniejszego zawierania małżeństwa przeciwstawia się pogląd, że zarówno z punktu widzenia moralności, jak i higieny lepiej jest założyć własny dom nieco wcześniej i żyć początkowo nawet w skromniejszych warunkach, aniżeli nawiązywać lek­komyślne romanse, w których jako rzecz zwykłą i dopuszczalną traktuje się folgowanie prymitywnym zachciankom, co prowa­dzi do rozluźnienia obyczajów, I moralnego rozprężenia i zaniku poczucia odpowiedzialności — z nieobliczalnymi konsekwencjami osobistymi i społecznymi. I W takiej postawie jest dużo słuszności. Nie trzeba jednak zapominać, że ludzie młodzi jakkolwiek są zdolni do małżeństwa pod względem biologicznym i fizjologicznym nie zawsze dojrzeli do niego w sensie społecznym, tj. do założenia rodziny i ponoszenia za nią pełnej odpowiedzialności. Dlatego zalecenia wczes­nego zawierania małżeństw nie należy identyfikować z zalece­niem wczesnego zakładania rodzin wieloosobowych, rodzenie dzieci natychmiast po zawarciu małżeństwa, jak się to często zdarza — w odstępach jednorocznych, bez oglądania się na eko­nomiczne i społeczne następstwa takiego postępowania. Wczesne małżeństwo może być zalecane pod warunkiem znajomości ze strony młodych małżonków zasad planowania rodziny i posiada­nia praktycznych wiadomości o zapobieganiu ciąży, niezbędnych dla świadomego macierzyństwa i ojcostwa. Obok zjawiska nadmiernej łatwości podejmowania decyzji dotyczącej zawarcia małżeństwa, łatwości graniczącej z lekko­myślnością — obserwuje się niekiedy inne również ujemne zja­wisko polegające na tym, że człowiek nigdy nie może się zdobyć na decyzję wstąpienia w związek małżeński. Działają tu zwykle czynniki psychogenne, kompleksy i zahamowania na tle wartości własnej osoby, wyrażające się brakiem wiary w siebie. Dziewczyna nie wierzy, że może być dość atrakcyjna, że ma dość sex-apeal'u, wykazuje przesadną wstydliwość wobec mężczyzn. Jeśli chłopiec okaże jej chociaż trochę zainteresowania lub czułości, gotowa jest wziąć to od razu za prawdziwą miłość. Czasem, po długich wahaniach, decyduje się na okazanie sym­patii chłopcu i potrafi sama stać się motorem jego decyzji na małżeństwo. Jednak małżeństwa takie przeważnie bywają nie­szczęśliwe, ponieważ strona obarczona kompleksem niższości za­truwa życie współmałżonkowi przez patologiczną zazdrość. Osoba zazdrosna nie jest odpowiednim materiałem na żonę lub męża. Jedną z najpiękniejszych stron udanego małżeństwa jest głęboka pewność uczuć i wzajemne zaufanie małżonków, nie mające sobie równego i rozciągające się na wszystkie dziedziny wspólnego życia. Przy omawianiu z młodzieżą problemu wyboru partnera w małżeństwie nie powinno się przechodzić do porządku dzien­nego nad sprawami o tak dużej doniosłości życiowej, jak impo­tencja i oziębłość płciowa oraz wady rozwojowe uniemożliwiające normalny stosunek płciowy. Wymienione zjawiska przyczyniają się do rozbicia wielu mał­żeństw. Skłania to niektórych do wyrażenia poglądu, że słusz­niej byłoby, aby ludzie zamierzający zawrzeć związek małżeński najpierw poznali się wzajemnie w wystarczającym stopniu, tak aby się uchronić od niemiłych niespodzianek tuż po ślubie, który ich pDłączył w zasadzie nierozerwalną więzią. Sprawy te mogą być r. odnoszone w dyskusji przez uczniów wyższych klas. Przeciwstawiając się energicznie takim poglądom, niektórzy moraliści wysuwają argument, że propagowanie podobnych za­sad p:-owadzi do pogłębienia chaosu seksualnego i stanowi naru­szenie jednego z odwiecznych nakazów moralnych ludzkości: nakaz i czystości przedmałżeńskiej. Moralizatorom tym zarzuca się z icolei, że zbyt wiele gotowi są poświęcić na rzecz odwiecz­nych, a tym samym może nieco przestarzałych zasad. Dyskusja na ten temat będzie trwała na pewno jeszcze długo. Chodź o to, jakie stanowisko powinna dziś zająć szkoła? Co zalecać młodzieży albo co jej odpowiedzieć, gdy postawi takie pytanie? W dzisiejszych warunkach szkoła powinna wykazać obiektyw­nie złe i dobre strony wyboru każdej z możliwych dróg postępo­wania. Wyboru musi dokonać każdy sam. Można być pewnym, że w większości przypadków będzie on dokonany zgodnie z atmo­sferą środowiska, z panującymi w kręgu najbliższych ludzi tra­dycjami, poglądami, tendencjami. W takich sprawach młodzież często postępuje inaczej niż myśli, a myśli przeważnie tak, jak jej najbliższe środowisko. Jeżeli ułatwimy jej postępowanie zgo­dnie z wyznawanymi zasadami, będzie to duży sukces pod wzglę­dem wychowawczym.

Cytat Dnia!

“
Okres przekwitania

Kiedy w wieku 44—50 lat ustaje miesiączkowanie, mówimy, że kobieta przechodzi okres przekwitania Istota zmian, które się dokonują w ustroju kobiety w tym czasie, polega na ustaniu cyklicznego procesu dojrzewania jaje­czek w jajnikach i wydalania ich przez jajowody do macicy. Zmiany jednak nie zachodzą tylko w samych jajnikach, dotyczą one także przysadki mózgowej, tarczycy i innych narządów. W wyniku przekwitania kobieta traci zdolność rodzenia dzieci.”